امسال تلویزیون نتوانست آنطور که باید و شاید در جذب مخاطبان در ایام عید موفق باشد و حتی سریالهای تلویزیونی نسبت به برنامههای نوروزی با اقبال کمتری مواجه شدند. نکته جالب اینجاست که سازندگان این مجموعهها نیز به موفق نبودن و اصولا قابل دفاع نبودن، سریالهایشان اذعان دارند. سوال اینجاست که با وجود تصور اینکه چنین سریالهایی برای نوروز، چندان موفق نخواهند بود پس چرا ساخته شدهاند؟
سه سریال «بیمار استاندارد» از شبکه یک، «زعفرانی» از شبکه دو و «قرعه» از شبکه سه، امسال برای پخش در ایام نوروز در نظر گرفته شدند. اما هیچکدام آنها نتوانستند جای مجموعههایی مثل «پایتخت» یا « کلاه قرمزی» را بگیرند و در مجموع سریالها نتوانستند موفقیت برنامههای نوروزی چون «دورهمی» یا «خندوانه» را نیز به دست آوردند.
در میان سازندگان سریالهای نوروزی، بروز نیکنژاد کارگردان «قرعه» و سعید جلالی نویسنده «زعفرانی»، در فرصتهایی که پیش آمده است به ضعف سریالهای نوروزی اذعان داشتهاند و حتی جلالی به صراحت نتیجه نهایی «زعفرانی» را قابل دفاع نمیداند! با این حساب، سوال اینجاست که چرا باید در شرایطی که صدا و سیما با کمبود بودجه مواجه است، سریالهایی ساخته شوند که حتی سازندگانشان نیز از آنها دفاع نمیکنند؟
سال به سال دریغ از پارسالیم!
جلالی نویسنده «زعفرانی»، در گفت و گوی چند روز پیش خود با با ایسنا نه تنها این مجموعه بلکه به طور کلی تلویزیون را در نوروز امسال موفق نمیداند: «متأسفانه تفاوت بزرگی که در ویژه برنامههای نوروزی به چشم میخورد، سال به سال دریغ از پارسالیم و هر سال نسبت به گذشته اتفاق ویژهای صورت نمیگیرد و این شبکههای ماهوارهای هستند که با برنامههای شاد و ویژه میآیند و مخاطب است که کنترل تلویزیون در دستش است و هر برنامهای که جذاب باشد را نگاه میکند. ما اگر ادعا داریم، باید قدرت رسانهای خودمان را افزایش دهیم. متأسفانه بعید میدانم کسی بگوید در برنامههای نوروز امسال در تلویزیون اتفاق ویژهای شکل گرفت.»
در بخش دیگری از این صحبتها، حتی برنامههای گفت و گو محور نوروزی نیز از زیر تیغ انتقاد این نویسنده، دور نمیمانند و جلالی آنها را برنامههای یکنواخت میخواند که تنها مجریشان تغییر میکند و مهمانان نیز به شکل اتوبوسی در آنها جابجا میشوند. او مشخصا از «شب کوک» نیز اسم میآورد و در اینباره میگوید: «تلویزیون اگر قرار است برنامه سطح پایینی را از یک برنامه ماهوارهای الگوبرداری کند بهتر است این کار را نکند. برنامه «شب کوک» کاری بود در سطح پایین چه به لحاظ محتوا، چه اجرا و چه دکور کپیبرداری شد.» از نظر او، تلویزیون از این طرف بوم افتاده و بیشتر باعث مضحکه شده است.
البته مثل همیشه یک پای ثابت ضعف تولیدات سازمان صدا و سیما مشکلات مالی این سازمان است. به عقیده او، با وجود مشکلات مالی نمیشود کار ماندگاری ساخت. جلالی به همین دلیل سریالهای ساخته شده را تاثیرگذار نمیداند: «همه کارهای نوروزی با شخصیت بودند اما تأثیرگذار نبودند و هیچکدام در حد و اندازه عید نبودند. مخاطب زمانی میتواند شاهد سریالهای خوب شود که تلویزیون بودجه خوبی را به تولیدکننده تزریق کنند. به هر حال اگر مشکلات مالی برطرف شود شاید شاهد تولیدات خوبی باشیم.»
اما تیر آخر جلالی به سوی سریالی که خودش نویسندگی آن را بر عهده داشته، روانه میشود: «اتفاقاتی که در ارتباط با مجموعه «زعفرانی» افتاد باب میل من نبود و آنطور که دوست داشتم کار پیش نرفت. اختلاف سلیقه من و کارگردان باعث شد چیزی که باب میل من باشد، شکل نگیرد و دفاعی از این کار ندارم.»
اگر مخاطبان سریال را دنبال نمیکنند مشکل از ماست!
از سوی دیگر سازندگان «قرعه» نیز امروز، در نشستی به اظهار نظر درباره این سریال پرداختهاند. نیکنژاد در ابتدای این نشست نبودن شخصیتپردازی مناسب در حالی که کاراکترهای زیادی نیز در این سریال وجود دارد را میپذیرد: «ویژگی «قرعه» شلوغی کاراکترهای آن بود و اگر در ابتدای کار یکسری کاراکترها روی هوا هستند، به فراخور قصه که نزدیک میشویم در ادامه راه طبق همان نقشه یعنی فیلمنامه جلو رفتهایم.»
البته او 13 قسمت را برای این مجموعه و تعدد کاراکترهای آن کم میداند و انتقادها در اینباره را نیز قبول دارد و میگوید: «میپذیرم به دلیل کمبود پیشتولید برای شخصیتپردازیها، یکسری کاراکترهای ما کمکم شخصیتپردازی شدند و واقعا 13 قسمت برای این قصه کم بود.»
البته از نظر او، هیچ تماشاگری وظیفه ندارد سریالهای ساخته شده را دنبال کند و تقصیر را نیز در این بین متوجه سازندگان میداند: «اگر این اتفاق شکل نگرفته که مخاطب کار را دنبال کند، مشکل از ما سازندگان است و به کلّیت کار برمیگردد نه قصه.»
همچنین در بخش دیگری حمیدرضا آذرنگ بازیگر «قرعه» نیز نبودن زمان برای برقراری ارتباط میان بازیگر و نقش را یکی از مشکلاتش برای این سریال میداند و این سوال را مطرح میکند که با وجود مشخص بودن مناسبتها، چرا در طی سال برای آنها برنامهریزی نمیشود؟
اظهار نظر این بازیگر درباره بازخورد سریالهای نوروزی نیز صریح و بدون ملاحظه است، البته او بخشی از این عدم موفقیت را به گردن مخاطبان نیز میاندازد: «بازخوردی که از بیرون داشتم این گونه بود که اکثر سریالهای عید افت داشتند. البته متأسفانه ما مخاطبان با سعه صدری نداریم و در دقیقه اول مخاطبان دوست دارند به نتیجه برسند.»
با اینحال صراحت خود را حفظ میکند و درصدد دفاع از «قرعه» نیز بر نمیآید: «البته معتقدیم کاری که ساختیم کار هیجانبرانگیزی نبود و انتظار ما هم بیشتر از این نبود.»
البته جابجایی ناگهانی «قرعه» با سریال «پادری» در آخرین روزهای سال، یکی از گلایههای مهم کارگردان و دیگر عوامل این سریال است که به گفته آنها جو بدی را برای ادامه کار به وجود آورده بود.
به این ترتیب به نظر میرسد سازندگان سریالهای نوروزی، خودشان نیز انتظار استقبال از ساختههایشان را نداشتهاند! که این نکته جالب توجهی است. زیرا صرف هزینه و وقت برای کاری که آنتن تلویزیون را در مهمترین باکس مناسبتی سال اشغال خواهد کرد در صورتی که خود سازنده هم از پیش امیدی به اقبال آن ندارد، با هیچ منطقی جور در نمیآید!
9413