آی سینما: ببرنامه سینمایی «هفت» این هفته با موضوع تولید محصولات مشترک سینمایی روی آنتن رفت. در این برنامه پس از میزگرد درباره موضوع اصلی، ماجرای بیلبورد فتوشاپی فیلم «بادیگارد» با تصویر بابک حمیدیان نیز مطرح شد و برنامه «هفت» به شوخی با این اتفاق پرداخت. همچنین گفتوگو درباره جشنواره «روحانی در قاب سینما» با حضور دبیر جشنواره و بررسی فیلم «کوچه بی نام» با حضور کارگردان بخش های دیگر این برنامه بودند.
بهروز افخمی در ابتدای برنامه «هفت» پیش از هر موضوعی، به سراغ فروش خوب نوروز 95 رفت و در این باره گفت: «سالی که نکوست از بهارش پیداست. وفور عجیبی در همه زمانه ها پیش آمده. سهمیه 6 ماه آبی را در یک ماه خداوند پرداخت کرده. در سینما نیز فروش یک ماه اول سال به اندازه 6 ماه سال گذشته بوده است. حتی در فوتبال نیز تماشاگران تصمیم گرفتند در زیر باران به ورزشگاه برگردند. چیزی که در سینما مهم است این است که کسی نمی داند چرا این اتفاق افتاده. نبض به سینما برگشته و مردم تصمیم گرفته اند دوباره به سینما بروند در حالی که فیلم ها تفاوت آنچنانی با سال گذشته نکرده اند. در نوروز گذشته یک فیلم کمدی روی پرده بود و در نوروز 95 دو فیلم کمدی به نمایش درآمده. به نظر مردم فی مدت المعلوم تصمیم گرفته اند به سینما بازگردند و باید فرصت را قدر دانست والا همان اتفاق پیشین رخ می دهد.»
افخمی با اشاره به این که برخی کارشناسان معتقدند فروش فوق العاده نوروزی در واقع یک تب تند است، گفت: «اما فروش پس از نوروزی همچنان به خوبی ادامه دارد. تاکنون 25 میلیارد تومان سینمای ایران در سال 95 فروش داشته است در حالی که 8 میلیارد آن مربوط به دو هفته اخیر است.»
او که علی سرتیپی را بهترین پخش کننده سینما دانست، درباره پیش بینی او از فروش دو فیلم نوروزی نیز گفت: «علی سرتیپی معتقد است فروش «ابد و یک روز» و «بادیگارد» به عدد 7 میلیارد تومان می رسد.»
اما در بخش دیگری از صحبت های ابتدایی این برنامه، افخمی به نظر برخی از سینماگران و منتقدان که تبلیغات ماهواره ای را علت فروش نوروزی می دانند، اشاره کرده و در پاسخ گفت: «به نظرم اصلا درست نیست. تبلیغات ماهواره ای بی تاثیر نبوده اما مهم ترین عامل نیست. برای مثال فیلمی مثل «بادیگارد» بدون تبلیغ ماهواره ای فروش خوبی داشته است و فیلمی مثل «کفشهایم کو» علی رغم تبلیغات ماهواره ای فروش خوبی نداشته است.»
افخمی هم چنین پیش بینی کرد درصورت ادامه این روند در انتهای سال، سینمای ایران به فروشی بالغ بر 150 میلیارد تومان و مخاطبی به میزان 25 میلیون نفر یعنی دو برابر سال گذشته، خواهد رسید.
در پایان این بخش سوال برنامه نیز مطرح شد: «به نظر شما تولیدات مشترک سینمای ایران با کشورهای دیگر باید با کدام هدف صورت گیرد؟» که دو گزینه نیز برای پاسخ گویی به آن در نظر گرفته شده بود: «یک: فتح جشنواره ها و نمایش محدود در آمریکا و اروپا، دو: نمایش گسترده با مخاطب مردمی در کشورهای مختلف»
تولید محصولات مشترک سینمایی با چه هدفی؟
بخش میزگرد این قسمت از برنامه «هفت» با حضور علیرضا رضاداد مشاور ريیس سازمان سینمایی و شهاب اسفندیاری، به موضوع تولیدات مشترک سینمایی اختصاص داشت.
در ابتدای این بحث، اسفندیاری با اشاره به این که به درستی متوجه اتفاقی که قرار است از سوی سازمان سینمایی در حوزه تولیدات مشترک بیفتد نشده، درباره اهداف محصولات مشترک سینمایی در جهان این طور گفت: «در دنیا تولید مشترک به استراتژی مقاومت تبدیل شده است. برای اشتراک مساعی و یک کاسه کردن سرمایه ها برای مقابله با هالیوود تبدیل شده است. در اروپا حتی این مسلئه جنبه سیاسی نیز پیدا کرده است. چون اتحادیه جمعی شکل گرفته و نیاز است تا کشورها به لحاظ فکری و فرهنگی یکدست و همخوان شوند. به طور مثال چیزی حدود 50 درصد تولیدات فیلم کشور فرانسه تولید مشترک با خود کشورهای اروپا است.»
رضا داد نیز در ادامه به جنبه های مختلف تولیدات مشترک سینمایی اشاره کرد و گفت: «تولید مشترک سینمایی چند جنبه دارد. یک وجه فرهنگی است. در میان کشورهایی که به لحاظ فرهنگی همسو با یکدیگر هستند می تواند مفید باشد. یک وجه اقتصادی نیز دارد که برای پیداکردن سرمایه گذار است. یک وجه فعالیتی هم دارد که به نیروها و افراد برمی گردد و تقویت این مسئله. یک وجه سیاسی نیز دارد که درمورد اتحادیه اروپا صدق می کند. سینمای ایران در سال های اخیر توانست توجه جهان را به خود برانگیزد. مسئله حضور در جشنواره ها به تولید مشترک باز نمی گردد. در سال های اخیر فیلم هایی بودند که تولید مشترک بودند و اساسا رویکرد حضور در جشنواره های بین المللی را نداشتند. و از سویی فیلم های داخلی بودند که چشم به جشنواره های خارجی داشتند. هرچند در تولید مشترک این مسئله زمینه سازتر است. اما فکر می کنم این خطر همه سینما را تهدید می کند و برنامه سازمان سینمایی در این زمینه درست است.»
در بخش دیگری از این میزگرد، بهروز افخمی صحبت های اسفندیاری را که با اشاره به مدیران سینمایی آغاز شده بود، قطع کرد تا بگوید نباید تولید نشدن محصولات مشترک را به گردن مدیریت دولتی انداخت. او سپس رئیس سازمان سینمایی را اینطور خطاب کرد: «ایوبی خیلی به مسائل سینمای ایران آشنا نیست و تازه در این یکی دو سال دارد یاد می گیرد.»
اسفندیاری هم در پاسخ به ادبیات افخمی اعتراض کرد و گفت: «من نمی خواهم سازمان یا مدیری را مقصر بدانم. اختلاف نظری هم با شما و ادبیات دولت ستیزانه شما مثل سینمای نفتی و غیره دارم. آقای افخمی شما همواره در برنامه هایتان از حضور دولت در سینما انتقاد کردید و سینمای نفتی را زدید. این فرهنگ ضددولتی و ضدنفتی در فرهنگ که از سال های پیش با دوست عزیزم رضا امیرخانی در کتاب «نفحات نفت» آغاز شد و به مرور رایج شد که انگار که دولت اگر تعطیل کند و از فرهنگ بیرون برود بهشت می شود، این طور نیست. این ادبیات نئولیبرالیستی درست نیست. الان در کشورهایی مثل انگلیس نیز این چنین نیست. من این را قبول دارم که در اثر مدیران نالایق و کارنشناس می تواند فرهنگ به انحطاط برود اما این که زیرآب دولت را در فرهنگ بزنیم درست نیست.» البته افخمی تاکید کرد منظورش از سینمای نفتی آن بخش از سینما و سینماگران است که مدام با پول دولت فیلم می سازند.
در ادامه رضاداد ظرفیت تولید سالانه سینمای ایران را بیش از 300 فیلم دانست در حالی که ظرفیت اکران در ایران محدود به نهایتا 100 فیلم است و توضیح داد: «عدم تناسب میان ظرفیت تولید و ظرفیت نمایش به ما می گوید می توانیم فرصت هایی دیدنی را برای مخاطبان دیگری دورتر از مرزهای بیرون پیدا کنیم و تولید مشترک به این مسئله کمک می کند. از سویی چون سینمای ما سینمای ارزانی است و تهیه کننده ها عموما منابع خود را از فروش در داخل کشور تامین می کنند، هیچگاه به اکران و فروش بین المللی فیلم های خود فکر نمی کنند.»
بهروز افخمی نیز در بخش دیگری از این برنامه با تاکید بر این نکته که اروپایی ها اگر اهداف سیاسی شان تامین نشود حاضر نیستند حتی یک یورو خرج یک محصول سینمایی مشترک کنند تنها راه سینمای ایران را خرید سینما در کشورهای اروپایی و پخش فیلم های ایرانی در آن سینماها دانست.
شهاب اسفندیاری نیز در پاسخ به افخمی گفت: «اگر چنین اتفاقی رخ دهد سینماداران حق دارند اعتراض کنند که چرا چنین پول هایی در داخل کشور خرج نمی کنند.» اسفندیاری همچنین برای نقض صحبت افخمی فیلم گذشته اصغر فرهادی را به عنوان یک اثر مشترک موفق نام برد که افخمی گفت این فیلم را خود فرانسوی ها هم تحویل نگرفتند! این در حالی است که فیلم گذشته در کن یکی از شانس های اصلی دریافت نخل طلای کن بود و جایزه بهترین بازیگر زن را هم دریافت کرد.
مجری برنامه «هفت» در ادامه صحبت هایش، به نقل از حسین معززی نیا منتقد سینما و سردبیر مجله سینمایی 24 گفت که اصغر فرهادی در گفت و گو با معززی نیا چنین جمله ای را بر زبان آورده: "در اروپا همه تلویزیون ها در دست اسرائیل است" و معززی نیا نیز با تعجب گفته است: یعنی همه این حرف ها را از قول شما بنویسم؟ این ها همه تیتر روزنامه کیهان می شوند، و فرهادی گفته است باید برای این مصاحبه کمی فکر کند.
در حالی که علیرضا رضاداد به عنوان مشاور ريیس سازمان سینمایی تاکید داشت درصدی از افزایش بودجه سینمای کشور به تولید محصولات مشترک تعلق خواهد گرفت و آن را اتفاق بسیار خوبی برای سینمای ایران می داست، شهاب اسفندیاری معتقد بود با توجه به وضعیت سینمای خودمان در داخل، این کار درست نیست و باید چنین مسئله ای در اولویت دوم سینمای ایران باشد. ضمن اینکه او تاکید کرد اگر هم قرار باشد چنین بودجه ای به تولید محصولات مشترک تعلق بگیرد باید همه چیز در این زمینه شفاف باشد.
رضا داد همچنین در میان این بحث از «رستاخیز» به عنوان نمونه موفق تولید مشترک نام برد که شریک عراقی این فیلم برای رفع مشکلات آن تلاش بیشتری می کند. به نظر می رسد ممکن است برای اکران این فیلم اتفاقات تازه ای بیافتد.
ماجرای بیلبورد فتوشاپی «بادیگارد» به «هفت» کشیده شد
ادامه برنامه «هفت» با میان برنامه طنز همیشگی آن روی آنتن رفت. در این بخش به خبرهای سینمایی اشاره و با برخی از آن ها شوخی می شود. اولین مطلبی که در این بخش به آن پرداخته شد، نقد هفته گذشته مسعود فراستی از فیلم «در مدت معلوم» بود. مجری این بخش در اقدام جالبی به مسعود فراستی منتقد ثابت بخش نقد فیلم انتقاد کرد و گفت هفته گذشته در بخش نقد فیلم «در مدت معلوم» معلوم نبوده فراستی فیلم را دیده یا ندیده و گزیده ای از این گفت و گو و اشتباه فراستی درباره حضور گوهر خیراندیش در این فیلم را پخش کرد.
اما خبر دیگری که در این میان برنامه به آن پرداخته شد، ماجرا بیلبوردهای فیلم «بادیگارد» بود که بدون حضور بابک حمیدیان در سطح شهر نصب شده بود. این ماجرا سوژه گزارشی از سوی آی سینما شد که پس از آن صفحه اینستاگرام «بادیگارد» تصویری فتوشاپی را برای رد این موضوع منتشر کرد و به آی سینما معترض شد. البته این تصویر، در واقع تصویر جانمایی پوستری با حضور بابک حمدیان در خیابان ستارخان بود که خوشبختانه بالاخره پس از این گزارش نصب شد.
مجری میان برنامه «هفت» با اشاره به این که همه متوجه این اتفاق شدند، به شوخی خطاب به سازندگان «بادیگارد» گفت: «شما که می خواستید این بیلبورد را نصب کنید چرا عکس فتوشاپ آن را منتشر کردید!؟ با این کار مردم را فتوشاپ زده می کنید!»
تیزر «کوچه بی نام» باید از صدا و سیما پخش شود نه هیچ جای دیگر!
در ادامه برنامه «هفت» رسول صدرعاملی مقابل حجت الاسلام علی سرلک، دبیر جشنواره فیلم «روحانی در قاب سینما» نشست. سرلک این جشنواره را در واقع یک فرصت گفت و گو و میزی برای حرف زدن دانست که به نبودن تصویر غیر واقعی از روحانی کمک می کند. به گفته او بسیاری از سینماگران به صورت غیر رسمی این جشنواره را تشویق کرده اند.
صدرعاملی نیز در این بحث سوالات جالبی را مطرح کرد: «چطور می شود فیلمی مثل مارمولک 12-13 سال نمایش داده نمی شود، اما به ناگهان مطرح می شود و نامزد این جشنواره می شود. فیلم خوب قائل به فرد است. یک نفر به نام نویسنده یا کارگردان تصمیم به تولید فیلمی می گیرد که فوق العاده می شود. آیا این تمایز کردن درست است؟»
صدرعاملی همچنین در بخش دیگری از صحبت هایش گفت: «شما در مصاحبه ای گفته اید روحانیت از سینما ضربه خورده است، من به شما می گویم در سه دهه گذشته سینما هم از روحانیت ضربه خورده است و ما رنجی را کشیده ایم که نپرس! تا بپذیرند این سینما را.»
همچنین در بخش دیگری از این بحث درباره فیلم «مارمولک» صحبت شد که صدرعاملی «مارمولک» را به عنوان تنها فیلم منتقد در حوزه روحانیت و فیلمی منهدم شده خواند. سرلک نیز که این فیلم را متفاوت می داند در این باره گفت: «البته به بخش هایی از محتوای این فیلم نقد هم داشتم. من در برنامه هفت در دوره آقای گبرلو سوالی از آقای کمال تبریزی درباره نام فیلم داشتم که ایشان به صراحت گفت درباره نام فیلم اشتباه کرده است.»
صدرعاملی هم در بخشی از صحبت هایش گفت: «اگر مارمولک نبود منوچهر محمدی بعد به طلا و مس و فرشته ها می آیند نمی رسید.»
بخش پایانی این برنامه به نقد فیلم «کوچه بی نام» با حضور مسعود فراستی و هاتف علیمردانی پرداخت. علیمردانی بسیاری از نقدهای فراستی درباره پایان بندی این فیلم را پذیرفت و حتی گفت در فیلم نامه فیلم بعدی اش و حتی فیلم «هفت ماهگی» که هنوز اکران نشده نیز تغییراتی صورت می دهد. اما نکته جالب در پایان این بحث این بود که علیمردانی روی آنتن زنده تلویزیون محمد سرافراز رئیس این سازمان را خطاب قرار داد و گفت: «امسال سال فوق العاده ای برای سینمای ایران است و فیلم ها خوب می فروشند. من فیلم ساز ایرانم و در ایران فیلم می سازم. اما تیزرهای «کوچه بی نام» هیچ کدام از تلویزیون پخش نشد. کاش می شد ما با آقای سرافراز بنشینیم و سلیقه هایمان را یکی کنیم. تیزر فیلم ما باید از صدا و سیما پخش شود. نه هیچ جای دیگر!»
9413