آی سینما: شب گذشته برنامه سینمایی «هفت» با موضوع بررسی سینمای کمدی روی آنتن رفت. در کنار میزگردهایی که برای این موضوع در نظر گرفته شده بود، بخش آخر این برنامه به میز نقد با حضور مسعود فراستی و امیرشهاب رضویان اختصاص داشت که در آن رضویان به انتقاد از مسعود فراستی پرداخت و نسبت به توهین او به فیلمسازان اعتراض کرد. این برنامه با کنایه افخمی به هنرپیشههای مهاجرت کرده به ترکیه پایان یافت.
بهروز افخمی در ابتدای برنامه «هفت» با توجه به فروش خوب فیلمهای روی پرده پیشبینی کرد که مجموع فروش 120 میلیاردی که برای امسال در نظر گرفته شده بود قابل دستیابی باشد و فروش خوب بهار در تابستان نیز با حضور فیلمی مثل فروشنده ادامه خواهد داشت. به گفته او، فروش کل سینمای ایران از ابتدای سال 95 از 85 میلیارد تومان عبور کرده است و فروش هفتگی آثار روی پرده بیش از 4 میلیارد تومان است: «با اکران فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی من تصور میکنم تا انتهای تابستان به عدد 110 میلیارد تومان فروش خواهیم رسید.»
مجری و تهیهکننده برنامه «هفت» صحبتهایش را با اشاره به بزرگداشت و درگذشت عباس کیارستمی ادامه داد و گفت: «من دیروز فیلم «باد ما را خواهد برد» عباس کیارستمی را در خانه هنرمندان دیدم. فیلم همزمان در 3 سالن در حال اکران بود و جمعیت زیادی روی زمین نشسته بودند. از آن منظرههایی را می دیدم که خود عباس کیارستمی هم آرزویش را داشت و دوست داشت تا زنده است این سینمای پرشور را ببیند. اما این وضعیت بعد از مرگ فیلمساز به وجود آمده است. البته این خوب است، اما چیزی که بد است این است که برخی که قصد تبلیغات سیاسی دارند سعی میکنند، جوانانی را که نه فیلمهای او را دیدهاند و نه چیزی از فیلمسازی او قبل و بعد از انقلاب میدانند، به این تصور بیاندازند که از کار او در ایران جلوگیری میشد و یا به او همواره بی اعتنایی میشد. اینها متاثر از فضاسازی ماهوارهها و اینترنت است و ابدا درست نیست. واقعیت این است که وقتی کیارستمی میگوید من امکان کار در ایران را ندارم، این است که او امکان اکران مطلوب را برای فیلهایش در ایران نمیدید و یا تصور میکرد موضوعاتی که در ذهن داشت، امکان دریافت مجوز ساخت ندارد. علیرغم اینکه اگر او اراده میکرد تا فیلمی بسازد کسی جرات نمیکرد به این فیلمساز مطرح مجوز ندهد. بخشی از این عدم تمایل او این بود که برخی از فیلمهای او توسط مخاطبان ایرانی استقبال نمیشد. علیرغم پرفروش بودن برخی فیلمهای او مثل «زیر درختان زیتون» اما فیلمی مثل «شیرین» با بدرفتاری مخاطبان روبرو شد. البته مخاطبان امروز فیلم های او تصور نمیکند که مخاطبان فیلم «شیرین» حتی برای پس گرفتن هزینه بلیتهایشان به مدیر سینماها رجوع کرده بودند. یاد او بخیر. ما در برنامههای دیگر از کیارستمیِ واقعی یاد خواهیم کرد. کیارستمیای که پیش از انقلاب بهترین فیلمهای کودکان را ساخت و بعد از انقلاب جهانی شد و مخاطبان جهان را برخلاف ایرانیها، پای فیلمهای خود نشاند. هرچند امروز بسیاری او را کشف کردهاند و چی بهتر از این!»
شورای پروانه نمایش یکی از منفورترین شوراهاست!
با توجه به اینکه هفته گذشته اعضای شورای پروانه نمایش به کلی تغییر کردند، در ادامه این برنامه سیدضیاءالدین درّی در این برنامه به صورت تلفنی حاضر شد. او بهترین مکان و محل اصلی مطرح شدن این ماجرا را برنامه «هفت» دانست و کنایه زد که با جو رسانهای ایجاد شده انگار وزیر جابجا شده است و در ادامه گفت: «من با تلفن دکتر احسانی به یک شورا دعوت شدم - -درواقع ابقا شدم- و روز شنبه با تلفن آقای ایلبیگی رفع زحمت کردیم. من هم تشکر کردم که از من این بار را سبک کردند. عضویت در این شورا جز فحش خوردن و غیبت شنیدن نبود. حضور در شورای پروانه نمایش چیزی جز سوژه غیبت انتلکتوال های پاپاراتزی نبود.»
او در ادامه با اشاره به اینکه ما اعضای آزادی بودیم، گفت: «نظر شورا نظری است برخواسته از آرای اکثریت و جدل و بحثهای فراوان. آن گفتگو از من براساس یک حس عاطفی بود و سوتفاهمی اتفاق افتاد. یک کار غیرقانونی اتقاق افتاد. صدای من بدون اجازه من ضبط شد، بدون اجازه من پخش شد و حتی با من چک نشد.»
دری در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: «من فیلم «ارادتمند بهاره نازنین تینا» را ندیدهام و آنقدر شعورم می رسد درباره فیلمی که ندیدهام نظر ندهم.»
دری در بخشی از صحبتهایش با اشاره به اینکه شورای پروانه نمایش یکی از منفورترین شوراهاست، ادامه داد: «هرچند این اتفاق طبیعی است و کسانی که این کار را میکنند، پاسداران فرهنگ، ارزشها و معیارهای نظام هستند و ایثار میکنند و خود را آماج کسانی قرار میدهند که فکر میکنند ما فیلمها را ذبح میکنیم. درحالی که اصلا اینطور نیست و تنها عنصری که من را ناراحت میکند، این است که رفقایی که هر هفته به این واسطه میبینم کمتر خواهیم دید.»
ضیاءالدین دری همچنین درباره پروانه نمایش فیلم «50 کیلو آلبالو» گفت: «پاسخ به این در حوزه اختیارات ما نیست. شورای پروانه نمایش فیلم را دید و اصلاحاتی به این فیلم داد. اصلاحات کمی هم نبود. بدون آن اصلاحات قابل پخش هم نبود. من خودم یک احساس دلواپسی درباره این فیلم داشتم که چون نظر شخصی بود آن را بیان نکردم.»
نقل قول افخمی از ایوبی: از پروانه دادن به فیلم کاهانی پشیمانم!
در ادامه بهروز افخمی با توجه به گمانهزنیهایی که درباره فیلم «پارادایس» شده است، از دری پرسید آیا این فیلم با حکم حکومتی پروانه ساخت گرفته است یا خیر؟ که دری توضیح داد که چون عضو پروانه نمایش است نه پروانه ساخت ابراز بی اطلاعی کرد. افخمی در ادامه پرسید: «آیا درباره هیچ فیلمی شنیدهای که باحکم آقای ایوبی پروانه گرفته باشد؟» که دری پاسخ داد چیزی در اینباره نشنیده است و افخمی نیز اینطور ادامه داد: «اما خود آقای ایوبی به من گفت که برای فیلم «ارادتمند بهاره نازنین تینا» خودش دستور داده است.» دری نیز پاسخ داد که حتما شما را خیلی محرم دانسته است که افخمی گفت: «نه در یک جمعی گفت و خیلی پشیمان بود و گفت من با اطمینان به آقای کاهانی این پروانه ساخت را با مسئولیت خودم صادر کردم و نتیجه کار را دیدم که 180 درجه با آنچه به من گفته بود فرق داشت.»
کمدین باید حرف اضافی بزند
در ادامه دو بخش از برنامه به میزگرد میان بررسی آثار کمدی با حضور سیروس مقدم، مهدی فخیمزاده، محسن تنابنده و مهدی هاشمی اختصاص داشت که هاشمی در بخشی از این میزگرد گفت: «بستر برای کمدی آماده نیست. اصلی ترین عنصر کمدی دست انداختن است. مثلا چارلی چاپلین با پلیس شوخی می کرد. این در بسیاری از کشورهای آسیا این امکان وجود ندارد و صرفا به دولت ها هم مربوط نیست. خود مردم نمی پذیرند که کسی حرف زیادی بزند، درحالی که کمدین باید حرف اضافی بزند.»
در این میزگرد مهدی فخیمزاده نیز به کمدی موقعیت اشاره کرد و آن را شریفترین نوع کمدی دانست. اما محسن تنابنده از وضعیت کمدی در ایران گله داشت و درباره ساخت اثر کمدی اینطور نظر داد: «شما اگر کمدین را یک سرباز درنظر بگیرید، سلاحش، لباسش و زره اش را می گیرید و می گویید برو بجنگ.» اشاره او به این موضوع برمیگشت که با هیچ صنفی در ایران نمی شود شوخی کرد و موقعیتهای مختلف کمدی را باید از فیلمها حذف کرد.
بخش دیگر این برنامه به میزگرد بررسی انواع سینمای کمدی ایران باحضور فرهاد آئیش و آرش خوشخو اختصاص داشت. آییش در ابتدای این بحث درباره نظر افخمی که گفت «فیلمهایی که مبتذل نامیده میشوند چون پرفروشند، فیلمهای خوبی هستند» اینطور گفت: «من به آزادی معتقدم، نه این که مثل شما بگویم فیلم مبتذل اگر خوب بفروشد باز هم خوب است. اما هر فیلمی باید اجازه داشته باشد نمایش داده شود.»
در ادامه این بحث درباره پیام در کمدی نیز بحث شد که خوشخو دراینباره گفت: «برخی کمدیها مثل پخش فوتبال از تلویزیون است که همه میروند و نگاه میکنند. در فوتبال پیام نیست اما همه برای سرگرمی آن را تماشا میکنند.» به گفته او این که یک فیلم کمدی پیش پا افتاده باشد به شرط خنده دارد بودن بد نیست. اما در حال حاضر فیلمهایی هستند که خندهدار نیستند اما مردم به سالنها میروند و در زمان تماشای آن میخندند.
خوشخو همچنین در پاسخ به این که بهترین فیلمسازان کمدین سینمای ایران را چه کسی میداند از داریوش مهرجویی نام برد: «در فیلمهای مهرجویی خیلی میخندم. حتی در فیلمهای جدیاش یک سکانس کمدی وجود دارد. در فیلمهای کیارستمی نیز حس طنز خیلی خوبی وجود داشت که بسیار خندهدار بود و دوست داشتم.»
رضویان به فراستی: حرفهایت ناخواسته کمدی است
اما بخش پایانی این برنامه به میز نقد «یک دزدی عاشقانه» اختصاص داشت که به انتقادهای امیرشهاب رضویان به مسعود فراستی ختم شد. بهروز افخمی در ابتدای آن اعلام کرد احتمالا یکی از کسانی که جایگزین او برای برنامه شود امیرشهاب رضویان است اما به نظر میرسد در ادامه غافلگیر شد. فراستی در ابتدای این بحث خطاب به رضویان گفت: «تو اهل طنز نبودی و کمدی نداشتی. من امروز این فیلم را دیدم و بیش از یک ساعت نتوانستم فیلم را تحمل کنم. بعدش را ندیدم. ولی 5 دقیقه هم برای نقد این فیلم کامل بود.»
رضویان نیز در پاسخ به گفتههای فراستی گفت: «مثل تو که حرفهایت کمدی ناخواسته است فیلم من هم همین بود. این فیلم را من بعد از چند سال بیکاری اجباری قصد کردم بسازم. ولی حالا که ساخته شد از ساخته شدنش راضیام. ضمن آنکه همواره در فیلمهایم یک لحن طنزآلودی بوده است. وقتی تو تنها یک ساعت از فیلم را دیدی پس باید بحث را ببندیم.»
فراستی با بیان اینکه چیزی که دیده است نه فیلمنامه و نه کارگردانی کمیک دارد ادامه داد: «کمدی هم برخلاف نظر برخی، تنها این نیست که بفروشد! فیلم تو یک کمدی فیلمفارسی است که به فیلمفارسی هم بدهکار است. یک تیتراژ خوب دارد. یک تیزر جذاب دارد و باقیاش تبلیغات امپراتوری کورش است که اگر این تهیهکننده هم پشتش نبود نمیتوانست این را بفروشد. و در واقع تبلیغ پخشکننده و فیلمیران و تو ناخواسته ایجنت آن شدهای! فیلم به شدت ناامیدکننده، تبلیغاتی و فیلمسازش کاملا ابزار این تبلیغات شده است.»
رضویان نیز با بیان اینکه یکی از سازندگان پردیس سینمایی «کوروش» است ادامه داد: «مفتخرم که آن را در فیلمم قرار دادهام. پولی هم برای این تبلیغ نگرفتهام. با توجه به اینکه تو فیلم را کامل ندیدهای وارد فیلم نمیشوم. روی صحبت من با خود تو است. من کتاب «لذت نقد» تو را خواندهام. مسیری که تو میروی مسیری است که به 99 درصد فیلمها فحش میدهد. سینمایی که 99 درصد فیلمهایش بد است، تو چرا به خودت زحمت میدهی تا برای فیلمهایش نقد بنویسی؟! این برنامه نشان داد منتقد چیست. مردم فکر میکنند منتقد کسی است که با هر زبانی به فیلمها توهین میکند. گاهی وقتها این توهین ها به فیلمساز هم میرسد.»
که افخمی در حمایت از فراستی گفت: «البته انتقاد او به فیلمهاست نه فیلمسازها» و پس از آن حرفهای رضویان را قطع کرد تا یک گزارش مردمی روی آنتن رود.
بااینحال رضویان و انتقادهایش دوباره روی آنتن برگشت و این کارگردان رو در روی فراستی گفت: «لحن تو لحن آدم فرهیخته نیست و لحنی است که حاشیه می سازد.» و در ادامه با مثالی از دکتر کاووسی سعی کرد از لحن مودبانه مثالی بیاورد که افخمی نقل قول عجیبی از این منتقد را مطرح کرد و گفت: «خدا دکتر کاووسی را بیامرزد اما درباره «عروس» برای من نوشته بود کسی که این فیلم را ساخته ناتوانی جنسی دارد!»
فراستی نیز در دفاع از خود به این موضوع اشاره کرد که نقد تیغ عقل و منتقد وکیل مدافع تماشاگر است، اما در حال حاضر عدهای فیلمسازان ایرانی را لوس کردهاند. در ادامه بهروز افخمی این بحث را به دو برنامه بعد موکول کرد.
اما شب گذشته «هفت» در زمانی روی آنتن میرفت که ترکیه با کودتای بخشی از ارتش این کشور مواجه شده بود، به همین دلیل افخمی در پایان این برنامه به کودتای ترکیه اشاره کرد و گفت: «جدا از مسائل سیاسی در این باره از این جهت نگرانم که برخی هنرمندان برای کار به ترکیه رفته اند و الان باید نگران سلامت جانیشان بود.» او ابراز امیدواری کرد این هنرمندان سالم باشند.
9413