آی سینما: امروز صبح نشست خبری جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور رضا میرکریمی، دبیر سیوپنجمین دوره این جشنواره در پردیس چارسو برگزار شد. میرکریمی در این نشست ضمن توضیح درباره بخشهای مختلف جشنواره و اعلام جزئیات بیشتر برنامهها، از تلاش برای دوری فضای این گردهمایی از اتفاقات سیاسی به خصوص در آستانه انتخابات صحبت کرد.
در ابتدای این نشست تیزری از بخشهای مختلف جشنواره به نمایش درآمد و از تیزری برای بزرگداشت عباس کیارستمی رونمایی شد. کیوان کثیریان نیز مجری این نشست بود.
رضا میرکریمی صحبتهایش در این نشست خبری را با اشاره به اینکه بر اساس وعده سال گذشتهاش، کار برای برگزاری جشنواره را از پایان جشنواره سال قبل آغاز کرده است و دبیرخانه ثابتی برای این منظور تشکیل شده است، درباره اهداف جشنواره جهانی فیلم فجر گفت: «اهداف هنری و فرهنگی حتما در اولویت ما قرار دارد و این اهداف ریشه در منافع ملی کشورمان دارد. در واقع در هیچجای دنیا هیچ رویدادی برگزار نمیشود مگر اینکه اهداف آن کشور را سرلوحه قرار دهد. از طرف دیگر ما میخواهیم در کوتاه مدت در منطقه حرف اول را بزنیم و در میان مدت هم در آسیا به این جایگاه برسیم و اعتقاد راسخ داریم که اگر در کار مداومت داشته باشیم یکی از قابل توجهترینها در دنیا خواهیم بود. سینمای ما هست پس جشنوارهمان هم باید باشد.»
به گفته او، با توجه به رویکرد جشنواره در سال گذشته و تغییر و تحولات مثبت، استقبال از جشنواره چشمگیر بوده است و حاضران جشنواره سال گذشته مبلغان آن در نقاط مختلف دنیا بودهاند.
در ادامه میرکریمی دبیر جشنواره جهانی فجر با پخش اسلایدهایی که نتیجه بررسی موارد ابهامانگیز در برگزاری جشنواره بوده است به برخی تغییرات در این دوره از جشنواره اشاره کرد. اولین مسئله درباره تعداد جوایز جشنواره بود که در اینباره گفت: «تعداد بالای جوایز یکی از این موارد است. بیشتر بودن جوایز فرعی از ارزش جایزه اصلی جشنواره کم میکند. سال گذشته هم ما فقط یک جایزه طلا دادیم و جوایز بقیه بخشها نقره بود.» به گفته او، در تمام دنیا فیلمهای درخشانی هستند که در بخشهای غیر رقابتی جشنواره به نمایش در میآیند.
میرکریمی همچنین با اشاره به اینکه وقتی فیلمی در جشنوارهای پذیرفته میشود یعنی در همه رشتهها نامزد دریافت جایزه است، از اعلام نشدن لیست نامزدها برای اعطای جوایز خبر داد و گفت: «اعلام نامزد در هیچ کجا اتفاق نمیافتد و ما هم این کار را نکردیم، چون هر فیلمی که به جشنواره راه یافته جزو بهترینها بوده است. پس هیات انتخاب و اعلام نامزد را حذف کردیم. البته تقسیم مسئولیت برای کارهای مهم صورت گرفته است، ضمن اینکه جشنواره با سلایق مختلفی ارائه میشود اما اینکه تعداد زیادی پاسخگو باشند درست نیست، باید یک کشتیبان وجود داشته باشد تا همهچیز را نظارت کند و بعد از شنیدن حرف همه کارشناسان همه چیز را هدایت کند. بنابراین من مسئولیت تمام انتخاب ها را برعهده گرفتهام. کار دشوار اما لذتبخشی بود چون با تعداد زیادی از مشاوران با تجربه و با سواد انجام گرفت که به فیلمها امتیاز داده بودند و من بر اساس امتیاز آنها انتخابها را انجام دادم.»
میرکریمی در ادامه گفت: «این حس خوبی است امروز که ۱۰ روز به جشنواره مانده میتوانم بگویم تمام فیلمهای انتخاب شده را دیدهام، به جز فیلمهایی ژانر وحشت که کلا میترسم آنها را ببینم. ولی میتوانم بابت انتخاب تک تک فیلمها توضیح بدهم.»
دبیر جشنواره جهانی فجر همچنین انتشار لیست متقاضیان جشنواره را نیز یکی از موارد ابهامانگیز دانست و در اینباره اینطور توضیح داد: «ما برای مشتریهایمان احترام قائلیم و به همین دلیل هم لیست متقاضیان را منتشر نکردیم. چون این مثل یک راز بین ما و کسی است که فیلمش را در اختیار ما قرار داده است. از طریق ایمیل هم به کسانی که فیلمشان پذیرفته نشده بابت نبود اثرشان عذرخواهی کردیم و از آنها خواهش کردیم بازهم فیلمهایشان را برای ما بفرستند.»
او همچنین به بازتاب خبری جشنواره در منطقه را نیز گسترده دانست که باعث برقراری ارتباط بیشتر این دوره از جشنواره شده است و در ادامه با اشاره به اینکه هر جشنوارهای برای درآمدن از شکل کار هیاتی باید چارت داشته باشد در اینباره گفت: «بعد از ترجمه چارتهای سازمانی جشنوارههای مهم، چارتی برای جشنواره نوشته شده است که در طول مسیر هم برخی اشکالات آن را متوجه شدیم و بر طرف کردیم و اگر در سالهای بعد کسی سلیقه ما را قبول داشته باشد بر اساس این چارت مشخص است که باید چه کارهایی و در چه تاریخی در جشنواره انجام شود.»
آنطور که میرکریمی در ادامه توضیح داد نرمافزاری نیز برای پرداختن به کارهای جشنواره در اختیار برگزار کنندگان قرار گرفته که کار را از شکل کهنه کاغذبازی در بیاورد: «همین کار کمک کرد که زودتر برنامههایمان را ببندیم. گرچه از نظم سال گذشته هم گفته میشد اما ما سال گذشته دقیقه 90 توانسیم جدول نمایش را ببندیم، اما الان همه چیز آماده است و حتی در سایت سینماتیکت هم وارد شده و فقط منتظرند که ما به آنها بگوییم کی بلیتها را ارائه کنند.»
به گفته او، با ایجاد پروفایل برای باشگاه مخاطبان جشنواره، مطبوعاتیها و اهالی سینما، در واقع همه مخاطبان جشنواره و ویژگیهایشان برای برگزارکنندگان شناخته شدهاند که بانک اطلاعاتی گستردهای را به وجود آورده است. همچنین بر اساس توضیحا میرکریمی امسال بانک فیلم از طریق شبکه VOD و بازار فیلم نیز به صورت جدیتر در جریان جشنواره حضور دارند.
او درباره بخش بازار فیلم نیز اینطور توضیح داد: «امسال از میان متقاضیان این بخش حدود 60-70 نفر خودشان بلیتشان را خریداری کردهاند که این یعنی منافعی در این جشنواره میبینند.»
او همچنین با اشاره به اینکه تلاش شده نظم مالی مثل سال گذشته در جشنواره وجود داشته باشد، گفت: «ما سال گذشته جشنواره را یک میلیارد تومان ارزانتر جشنواره را نسبت به سال قبلاش برگزار کردیم واین از صرفهجویی در خدماتی که ارائه میشد به دست آمد. از هتلهای گرانقیمت مثل سال قبل صرفنظر کردیم و از وقتی درجه خدمات ما تغییر کرده، حتی استقبال هم از نظر کارشناسان بیشتر شده است.»
میرکریمی توضیحاتش را اینطور تکمیل کرد: «قیافه جشنواره ما باید با جشنوارههای حاشیه جنوبی که سعی میشود با تزریق پول میخواهند فرهنگ به دست بیاورند متفاوت باشد. ضمن اینکه امسال جشنواره در دو سایت FilmFreeway و FestHome ثبت شده بود که از این طریق فیلمسازان مستقلی با جشنواره ارتباط برقرار کردند و چند هزار فیلم به دست ما رسید.» آنطور که او میگوید در بخش دیگری از مخاطبان خواسته شده بود جشنوارههای نزدیک به محل زندگیشان را بررسی کنند که از این طریق نیز فیلمهای خوبی به جشنواره معرفی شده بودند.
او همچنین به این موضوع اشاره کرد که جشنواره فجر قرار نیست لیست فیلمهای نمایش داده شده در جشنوارههای کن و برلین و لوکارنو را کپی کند: «البته این مرور را در بخش جام جهاننما داریم اما ما ادعا میکنیم ذائقه و سلیقه داریم و دنبال یک تعامل هستیم که در فرهنگ به آن منافع متقابل میگویند. امسال از نظر خودمان فیلمهای خوبی را انتخاب کردهایم و آثاری برگزیده شدهاند که برای اولینبار نمایش داده میشوند. برای این سلیقه داشتن باید جشنوارههای بسیاری مورد دیده میشد.» به گفته او در جشنواره سال گذشته برخی مهمانان خارجی برای دیدن فیلمهای خارجی در سالن مینشستند که این یک افتخار است و حتما امسال این موضوع بیشتر دیده میشود.
او همچنین از تغییر نام باشگاه هواداران به باشگاه مخاطبان گفت که شادمهر راستین مسئولیت آنرا بر عهده دارد و از سال گذشته که 8 هزار عضو داشته امسال با افزایش قابل توجه و رسیدن به 22 هزار عضو روبرو بوده است که با توجه به این استقبال سالنها فلسطین و سینما فرهنگ نیز در اختیار اعضای باشگاه جشنواره قرار گرفته است. این دو سینما قرار است تا روز جشنواره با کمک موسسه سینما شهر ارتقای کیفیت صداوتصویر داشته باشند.
میرکریمی در ادامه به نقش رئیس سابق سازمانی اشاره کرده و گفت: «همه آنچه پیش آمده، مدیون درایت و توجه حجتالله ایوبی است. از نظر ایشان این جشنواره باید مستقل میبود و فقط در بخش مالی از سوی سازمان سینمایی حمایت شد ودخالتی در جشنواره نکردند. خوشبختانه الان مدیر دیگری آمده که با بلندنظری از همان روز اول گفتند که استقلالتان را از دست ندهید.»
او همچنین به مشکلات فرامتنی جشنواره نیز اشاره کرد و گفت: «حضور رییسجمهور جدید و تازه به دوران رسیده در یک کشور مهم یکی از این مشکلات است. یکسری قوانین تبعیضآمیز حتی در همین منطقه وجود دارد که به شهروندانش اجازه سفر به ایران نمیدهند. در این راستا کار سختی داشتیم که علاوه بر دشمنان خارجی، برخی کوتهفکران داخلی هم به آن دامن زدند که شما در حد جشنواره کوچک منطقهای هم نیستید و هرگز نمیتوانید یک جشنواره محلی را هم برگزار کنید. من همینجا میگویم هر کسی میتواند بیاید و دستتان را میفشاریم. چون نمیخواهیم یک رویداد کوچکتر برگزار کنیم. اما از آنها هم میپرسم اصولا آرزویتان چیست؟ اصلا ما نمیتوانیم جشنواره برگزار کنیم چه افتخاری برای شما دارد؟ شما در یک سازمانی هفت هشت ساعتی کار میکنید و بعدش خودتان چه میشوید؟ دوست نداریم در روزهای نزدیک انتخابات این گردهمایی کوچک شود و تا سطح دعواهای انتخاباتی پایین بیاید. دعوایتان را ببرید جلوی در خانه خودتان.»
به گفته او با همه مشکلات مهمانان امسال دو برابر سال گذشته است: «امسال ۳۵۰ مهمان از ۶۶ کشور داریم، به طوری که برخی از آن ها با وجود تهدیدات کشورشان تصمیم به سفر به ایران گرفتند. ضمن اینکه ۳۰ مهمان از کشورهای عربی داریم که از کشورهای اردن، امارات، تونس و الجزایر هم هستند. این موضوع میتواند مورد توجه سیاستمداران هم قرار بگیرد که بدانند از طریق هنر و سینما میتوانند درهایی را باز کنند.»
بر اساس توضیحات او بخش دالفنون نیز در دنیا سروصدای زیادی داشته و استقبال خوبی امسال از آن صورت گرفته است. این بخش دو روز زودتر از جشنواره شروع و دو روز زودتر از پایان جشنواره هم تمام میشود. او همچنین توضیحاتی درباره بخشهای دیگر جشنواره و از جمله برگزاری بزرگداشت عباس کیارستمی داد که هماهنگیهای آن را سیفالله صمدیان بر عهده دارد.
میرکریمی در بخش معرفی فیلمهای جشنواره تاکید کرد که اولویت با فیلمهایی بوده که تا به حال نمایش داده نشدهاند. وی در این بخش گفت: «۱۴0 فیلم از ۵۸ کشور در جشنواره حضور دارند که فرانسه با ۱۷ فیلم در کنار ایران با ۳۵ فیلم بیشترین اثر را به نمایش میگذارد.»
در ادامه خبرنگاران سوالاتی از دبیر جشنواره کردند که اولین سوال مربوط به رقم بودجه میشد. میرکریمی با اشاره به اینکه از شفافسازی مالی استقبال میکند اعلام رقم بودجه را مسئولیت وزارت ارشاد دانست.
او در پاسخ به اینکه چه برنامهای دارد که اینجا تبدیل به میتینگ سیاسی نشود؟ نیز گفت: «برنامههای ما مشخص است و تدوین شده و سیاستمداران هم جزیی از مردم هستند و هرکسی بخواهد، میتواند از برنامههای ما استفاده کند. اتفاقا من تاکید دارم که سینما به عنوان یک فرصت مطالعاتی باید جدی گرفته شود.»
وی در بخشی دیگر اضافه کرد که تلاش شده برای این دوره از جشنواره شخصیتسازی شود و فیلمهایی به نمایش درمیآیند که حتی اولین رونمایی جهانی آنها است و اینطور نبوده که بخواهیم دنبال نمایش فیلمهایی باشیم که در جشنوارههای دیگر نمایش داده شدهاند. در این راستا یکی از فیلمهای سوکوروف که در زمان شوروی سانسور شده بود در شهر او به نمایش درخواهد آمد و دومین نمایش فیلم در تهران است که در جشنواره شاهد آن خواهیم بود و این اتفاق به خواست خود این کارگردان روس روی میدهد.
میرکریمی درباره مهمانان خارجی هم گفت، همه دعوت و تایید هم شدهاند اما به دلیل مسائلی در بخش ویزا و... اسامی فعلا اعلام نمیشوند.
او در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران درباره منظور میرکریمی از سینماگران سرشناس، چنین سینماگرانی را افرادی با تجربه در رشتههای مختلف سینمایی و متخصصان در رشتههای مختلف دانست و درباره حضور سلبریتیها در این جشنواره گفت: «در این رویداد دنبال سلبربتی نیستیم، ولی به لحاظ سینمایی میگویم که افراد سرشناسی دعوت شدهاند. ما به سمت نخبهگرایی رفتهایم و کسانی در باشگاه هم حضور دارند که معدل تحصیلاتشان بیشتر از فوق لیسانس است.» به گفته او جشنواره به هیچوجه به دنبال ازدحام نیست.
او همچنین همه چیز در بخش داوری را به عهده هیات داوران دانست و از عدم دخالت در این موضوع خبر داد. همچنین سوال دیگری نیز مربوط به اعمال برخی ممیزیها برای نمایش فیلمهای حاضر در جشنواره و چگونگی توافق با سازندگان آنها پرسیده شد که میرکریمی در اینباره نیز گفت: «بدون توافق هیچ فیلمی را پخش نمیکنیم و این مسئله را به امری اختیار تبدیل کردهایم. ضمن اینکه فیلمهایی که خواهید دید با کمترین دخل و تصرف و تقریبا کامل نمایش داده میشوند، مخصوصا اینکه امسال بیشتر کارگردانها با آثارشان در سالن حضور دارند. به این ترتیب میزان کم شدن زمان کمتر از یک دقیقه است.» به گفته او برنامه جشنواره تقریبا از ساعت ۱۲ ظهر آغاز میشود.
در این نشست مازیار میری، سیفالله صمدیان، شادمهر راستین، امیر اسفندیاری و علیرضا شجاع نوری نیز حضور داشتند. از داوران بخشهای مختلف این جشنواره به جز فاطمه معتمدآریا، رسول صدرعاملی و کمال تبریزی، نام حجتالله ایوبی نیز دیده میشد، رئیس سابق سازمان سینمایی جزو داوران بخش بینالمذاهب جشنواره است.
9413