آی سینما: هوشنگ گلمکانی منتقد با سابقه سینمای ایران و عضو هیات داوری نت پک در سی و پنجمین جشنواره جهانی فجر، در گفتوگو با تلویزیون تعاملی «تیوا» به نکات بسیار مهمی در مورد نت پک و گروه «هنر و تجربه» اشاره کرد. گلمکانی که در شورای سیاست گذاری گروه هنر و تجربه عضویت دارد، در مورد مخالفتهایی که با این گروه سینمایی انجام میشود، صحبت کرد و بخشی از آن را طبیعی دانست.
هوشنگ گلمکانی درباره عدم حضور بخش هنر و تجربه در سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر در بهمن ماه گذشته گفت: «قرار بود تعدادی از فیلمهای هنر و تجربه در بخش اصلی پذیرفته شود و ما ابتدا هشت فیلم را معرفی کردیم و بعد پنج فیلم به جشنواره ارائه شد. اما به دلایل بروکراتیک تنها دو فیلم «ائو» (خانه) و «کوپال» با کلی مذاکره و خواهش پذیرفته شدند. برای ورود این فیلمها در بخش اصلی توجیههای لازم هم وجود داشت زیرا با حذف بخشهای فیلم اول و هنر و تجربه قرار بود که یک سیمرغ هم به فیلمهای هنر و تجربه اختصاص یابد، اما در نهایت زیر آن یک سیمرغ هم زدند. یا فراموش شد یا به عمد بدعهدی کردند.»
خانه سینما نسبت به هنر و تجربه گارد دارد
گلمکانی درباره علت حذف سیمرغ گروه هنر و تجربه از سوی مدیران جشنواره فجر، اظهار کرد:« اتفاقی که در جشنواره سال گذشته افتاد این بود که مدیران جشنواره تحت تاثیر فشار سینماگران سینمای بدنه قرار گرفتند. من نمیدانم که خانه سینما بر اساس چه ذهنیتی، احساس رقابت با گروه هنر و تجربه پیدا کرد. امروز خانه سینما نسبت به گروه هنر و تجربه گارد دارد.»
عضو شورای سیاست گذاری گروه هنر و تجربه در ادامه این موضوع اضافه کرد: «واقعیت این است که وقتی نیروی جوان به سینما وارد میشود، کارگردانان کهنه کار که نتوانستهاند با زمانه خود هماهنگ شوند با این موضوع مخالفت میکنند. ورود کارگردانان جوان و با استعدادی در این عرصه و عقب ماندن کارگردانان قدیمی از زمانه خود یک واقعیت است. اگر هر کارگردان قدیمی میخواهد همچنان در عرصه فیلمسازی باقی بماند، باید اقتضای دوران خود را درک کند.، همانگونه که کیانوش عیاری، ابوالحسن داودی و علیرضا داودنژاد اقتضای دوران را درک کردند و میدانند امروز در اطراف آنها چه میگذرد. ما اگر همچنان بخواهیم همچون 40 سال پیش داستانی را در سینما روایت کنیم، طبیعی است که به آن توجهی نمیشود. برخی از کارگردانان قدیمی احساس میکنند با ورود کارگردانان جوان جای آنها در سینما تنگ میشود. اتفاقا این موضوع کاملا درست است و با ورود کارگردانان جوان و با استعداد جای برخی کارگردانان قدیمی تنگ میشود، اگر آنها شیوه روایت خود را عوض نکنند.»
امروز جشنوارهای وجود ندارد که بدون کمک دولت برگزار شود
سردبیر ماهنامه «فیلم» با بیان اینکه امروز اعتراض به یک فضیلت تبدیل شده است، درباره مخالفتهایی که با گروه هنر و تجربه انجام میشود، توضیح داد: «وقتی یک حرکت موفق انجام میشود، برخی با آن مخالفت میکنند. اتفاقا مخالفت با هنر و تجربه، به دلیل موفقیت آن است. امروز برخی به صورت گروه هنر و تجربه چنگ میزنند و برای مخالفت با آن صحبتهایی را در مورد مدیریت و بودجه دولتی آن انجام میدهند. در حالی که در تمام دنیا این اتفاق میافتد و بدون کمک دولت اصلا به وجود آمدن چنین گروهی امکان پذیر نیست. در تمام جهان، دنیا برای نمایش فیلمهای هنری که مخاطبان خاص دارند، رایانه میدهد. متاسفانه برخی از دوستان عنوان دولتی را برای تحقیر استفاده میکنند و مثلا میگویند گروه دولتی هنر و تجربه یا جشنواره دولتی فجر! حالا که مسئولین دارند حمایت میکنند با تحقیر و توهین از آن یاد میکنند. من تا به امروز جشنوارهای ندیدم که بدون کمک دولتی برگزار شود.»
هنر و تجربه کسب و کار خُرد را در سینما به وجود آورده است
گلمکانی در پایان این بخش از گفتههای خود در مورد گروه هنر و تجربه تاکید کرد: «در هنر و تجربه اتفاقی رخ داده که بسیار مفید است و آن به رسمیت شناختن کسب و کار خُرد است. الان وقتی فیلمی در این گروه به نمایش در میآید و 100 میلیون تومان در آمد کسب میکند، فیلمساز و تهیه کننده آن خوشحال میشود که همچنین مبلغی بدست آورده است و میتواند به فکر ساخت فیلم بعدیاش باشد.»
مدیران جشنواره جهانی با نت پک مذاکره کردند که تنها فیلمهای ایرانی در این بخش اکران شود
هوشنگ گلمکانی که از اعضای هیات داوران نت پک در جشنواره جهانی فجر بود، در بخش دیگری از صحبتهایش، درباره جایزه نت پک توضیحاتی را ارائه کرد. به گفته او این جایزه از حدود بیست سال پیش پایهگذاری شده و بانی آن، آرونا منتقد و پژوهشگر هندی است که چندین کتاب در حوزه سینما نیز دارد. نتپک در واقع با همکاری جمعی از منتقدان و با هدف معرفی و حمایت سینمای آسیا تشکیل شده است که در هر جشنواره یک هیات داوری سه نفره از سوی آن حضور مییابد و فیلمهای آسیایی را مورد بررسی قرار میدهد. ترجیحا جوایز نت پک به فیلمهای اول و دوم کارگردانان داده میشود و این اولینبار است که نت پک در جشنواره فیلم فجر یک هیات داوری معرفی کرده است.
هوشنگ گلمکانی در بخشهایی از صحبتهای خود در مورد جایزه نت پک جشنواره جهانی فیلم فجر، به نکته جالبی اشاره کرد و گفت:«مدیران جشنواره جهانی فیلم فجر امسال با نت پک توافق کردند که تنها فیلمهای ایرانی قضاوت شوند و ما به عنوان داوران نت پک امسال تنها فیلمهای ایران را تماشا کردیم، در حالی که در بسیاری از جشنوارهها فیلمهای آسیایی قضاوت میشوند.»
9412